مطالب

اهمّیت و ضرورت نظم و برنامه ریزی در کارها/ دلايل اهميت اربعين درفرهنگ اسلامي

ارسال شده توسط: مدیریت سایت	بازدید شده: 69 مرتبه
دسته: خطبه های نماز جمعه	تاریخ: 1401.06.12
خطبه نماز جمعه بخش چترود به امامت حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی امام جمعه محترم در مورخه1401/06/11 خطبه اول اَلحَمدُ اللِه رَبِ اِلعالَمینَ الصَلاة وَالَسلامُ عَلی عَبِداللِه وَ رَسُولِهِ وَحَبیبِه وَصَفیهَ وَحافِظِ سِرِه وَمُبَلغِ رِسالاتِه سِیدِنا وَ مَولانَا اَبِی القاسِمِ المُصطَفَی مُحَمَد صلی الله علیه وآله وسلّم وَعَلی آله الطَیِبینَ الطاهِرین المَعصُومینَ اَلهُداةِ المَهدیین وَالَلعنَ الدائم عَلَی اَعدائِهِم اَجمَعینَ ِاِلی قِیامِ یَومِ الدین . قال الله الحکیم فی کتابه : « فَبِما رَحمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُم وَلَو كُنتَ فَظًّا غَليظَ القَلبِ لَانفَضّوا مِن حَولِكَ» (1) اُوصیکُم عِبادَالله وَ نَفسی بِتَقَوَیَ الله السلام علیک یا صاحب الزمان(عج) ، یا بقیة الله یا اباصالح (ع)، ادرکنا و اغثنا. خشنودی مولایمان صاحب الزمان(عج) ،سلامتی رهبر عزیز و بزرگوارمان ، شادی روح امام راحل عظیم الشأن، شادی ارواح طیبه شهدا ،شهدای والامقام بخش ، شهدای والامقامی که بستگانشان امروز در نماز جمعه حضور دارند ، سلامتی خودتان و خانواده و فرزندانتان اجماعاً صلوات. از حضور مؤمنانه همه شما خواهران و برادران نمازگزار، مجری ،موذن و قاری محترم، دست اندرکاران نمازجمعه صمیمانه تشکر می کنم . امیدوارم خداوند متعال ، این حضور مؤمنانه شما عزیزان را در نماز جمعه ، این خطبه، این نشستن و سکوت را در نماز جمعه ، از همه ما قبول بگرداند ، ذخیره ای ارزشمند برای دنیا و آخرت، مخصوصاً برای اولین لحظه ورود ما به عالم قبر و قیامت قرار بگیرد ، باز هم صلوات بر محمد وآل محمد (ص). سفارش به «نظم» آخرین وصیت امام علی(ع) : در خطبه اول در باب موفقیت یک انسان در زندگی فردی و اجتماعی چند کلامی را خدمت شما عرض می کنم. اگر بخواهیم در زندگی موفق شویم و تاثیرگذار باشیم . در خانواده و محل کار موفق باشیم، باید زندگی ما با برنامه ریزی و ساماندهی همراه باشد . امیرالمومنین علی علیه السلام در مهمترین وصیت خود می فرماید : «اوصیکُم ... وَ نَظمِ اَمرِکُم» (2) منظم بودن در زندگی و نظم امر در این حدیث چیست؟ به این معناست که انسان در زندگی به روزمرگی دچار نشود.اگر انسان بخواهد در مسائل مالی و اقتصادی و مجموعه های دولتی و یا خصوصی بخواهند در مسائل پیشرفته شهری و... موفق شوند باید نظم داشته باشند، نظم به معنای برنامه ریزی در زندگی است،در روایات ما از برنامه‌ریزی به حزم تعبیر شده است ، حزم یعنی تدبیر و ساماندهی کار ، تدبیر نیز یعنی به عاقبت کار اندیشیدن مثلاً اگر در کارهای اقتصادی تدبیر نداشته باشیم بعد از یک مدت ور شکست خواهیم شد. چون عاقبت کار سنجیده نشده است؛ ساماندهی و برنامه ریزی کردن ، عاقبت اندیشی کردن، مشورت کردن در هر کاری باعث موفقیت در آن کار میشود . کسانی که کارهای بزرگ انجام می دهند و هلدینگ‌های بزرگ تشکیل دادند و زندگی انسانها را تحت تاثیر قرار داده اند و تلویزیون، ماشین و... اختراع کردند، به خاطر برنامه ریزی هایی بوده که از قبل داشتند و در زندگی یک گروه اندیشه ورز داشته اند. روز به روز نیازسنجی می کنند که جامعه به چه چیزی نیازمند است و بر همان اساس ، اختراع می‌کنند و باعث پیشرفت آنها می‌شود و کم‌کم به یک غول اقتصادی تبدیل میشوند و دنیا را تحت تاثیر قرار می دهند پس راز موفقیت آنها برنامه ریزی در کارها است . اهمّیت و ضرورت نظم و برنامه ریزی در کارها: در زندگی مادی و معنوی خود باید برنامه ریزی داشته باشیم . مثلاً اگر یک روز قرآن بخوانیم یک روز نخوانیم و یا در معانی قرآن تدبر نکنیم و اهمیت ندهیم و آن را جدی نگیریم، قرآن خواندن نفعی برای ما نخواهد داشت .هنگام خواندن قرآن باید به ترجمه آن نیز توجه کنیم تا متوجه شویم خداوند چه به ما میگوید تا پیشرفت کنیم . اگر در خواندن نماز هم نظم نداشته باشیم و گاهی بخوانیم و گاهی نخوانیم اثر نخواهد داشت. نمازی که می تواند انسان را به درجات بالا برساند و پشتیبان انسان باشد. نمازی که از روی نظم خوانده شود ، انسان را از عصبانیت های بیجا حفظ می کند و مایه آرامش است .در جامعه جهانی امروز بیشترین قرصی که مصرف میشود قرص آرامبخش و قرص اعصاب است ، اما ذکر خدا در قالب نماز آرام بخش است البته به شرط آن که حساب شده خوانده شود. مثلاً گفته شده است خواندن ۱۴ مرتبه ذکر «یاوهاب» بعد از نماز موجب رزق و روزی میشود یا خواندن ۱۸ مرتبه ذکر «یاحیّ» میتواند بعد از نماز تاثیرگذار باشد بنابراین اگر گفته شده است ذکر را فلان مرتبه بخوانید،باید به همان تعداد خوانده شود تا اثر گذار باشد . فرض کنید مثلاً مقصد شما از منزل تان یک کیلومتر فاصله دارد ، اگر کمتر از یک کیلومتر بروید به مقصد نخواهید رسید و اگر از یک کیلومتر بیشتر بروید مقصد را رد خواهد کرد و هیچ گاه به مقصد نمی رسید ن. ظم بسیار مهم است برای اثرگذاری عبادت در زندگی نظم در امور معنوی بسیار مهم است ، پس راز مهم موفقیت در زندگی مادی و معنوی ما انسان ها داشتن نظم و برنامه ریزی در امور است. چند روایت را از ائمه معصومین را در این زمینه خدمت شما عرض می کنم: دورانديشي در كلام حضرت(ع) : امام على عليه السلام می فرماید: « الحَزمُ النَّظَرُ في العَواقِبِ » حزم یعنی عاقبت کار را بسنجید مثلاً اگر می‌خواهیم کار اقتصادی را در انجام بدهیم باید عاقبت کار را ببینیم که آیا سود مالی برای ما دارد یا خیر ؛آیا این تولید، بازار فروش دارد یا خیر؛ توجیه اقتصادی دارد یا خیر ؛ مثلاً اگر در یک زمین شوره زار که امکان کشت وجود ندارد محصول را بکاریم و هزینه بسیار کنیم، قطعاً نتیجه این خواهیم گرفت و وقت و هزینه خود را هدر داده ایم . عاقبت سنجی و عاقبت کار را در نظر گرفتن بخشی از نظم و دوراندیشی است در ادامه حضرت می فرماید: « و مُشاوَرَةُ ذَوي العُقولِ » در انجام کارها با صاحبان عقد و افراد خبره مشورت کنید، از عقل و تجربه دیگران کمک بگیرید.(3) برنامه ریزی، ساماندهی و آینده‌نگری در زندگی باعث نجات انسان و پیشرفت است. فرایند برنامه ریزی : انسان در امور مالی و خانوادگی و... باید عاقبت اندیش باشد ، مثلاً در جمع خانواده یک سخنی را به زبان می آوریم ممکن است این سخن یک زندگی را نابود کند چون عاقبت کار را نسنجیده بودیم؛ بنابراین انسان باید عاقبت کار را بسنجد وبه عاقبت کار فکر کند و برای اینکه بتوانیم عاقبت کار را به خوبی تشخیص بدهیم باید با صاحبان عقل مشورت کنیم. اگر برنامه ریزی کردیم و عاقبت اندیشی داشتیم و با صاحب عقل هم مشورت کردیم ولی آن را به فعلیت نرساندیم یعنی آن کار را انجام ندادیم باز هم نتیجه نخواهیم گرفت .هر برنامه ریزی برای نتیجه گرفتن باید با اقدام همراه باشد . پیامبر و مدیران جوان : در سال سوم هجرت، قریش با سه هزار مرد جنگى قصد جنگ با مسلمانان را داشت . پیامبر اکرم(ص) پس از آگاهى از تصمیم قریش، مقابله با هجوم مشرکان را تدارک دید. او خوش نداشت که جنگجویان مسلمان در بیرون شهر مدینه با دشمن رو به رو شوند و برخورد با مشرکان قریش را در مدینه ترجیح مى داد. از این رو, نظر خود را با اصحاب در میان گذارد و آنان را به مشورت فرا خواند. بزرگان مهاجر و انصار نیز دیدگاه پیامبر را پسندید و با ایشان هم عقیده شدند. اما جوانان (فتیان احداث) که بسیارى از آنان به دلیل کوچکى در نبرد ((بدر)) شرکت نکرده بودند, به شوق شهادت با این رإى مخالفت کرده و گفتند: «اى رسول خدا! ما را برسر دشمن ببر تا گمان نکنند که ترسیده ایم و از ناتوانى و زبونى در شهر مانده ایم» (4) نظرسنجی کردند و با رأی اکثریت قرار شد که بیرون از شهر بجنگند. پیامبر خدا سلام الله علیه و آله و سلم دستور رزم دادند و لباس رزم پوشیدند و بیرون از شهر آمدند،جوانان گفتند یا رسول الله اگر نظر شما این است که داخل شهر بمانیم و بجنگیم این کار را خواهیم کرد. رسول خدا فرمودند: دیگر دیر شده است اما به نظر اکثریت به بیرون آمده ایم، پیامبر که لباس رزم پوشید ، لباس را از تن در نمی آورد‌. پس بنابراین نظم در زندگی بسیار مهم است، مثلاً برای شروع زندگی مشترک بسیار مهم است که از ابتدای زندگی چگونه برنامه ریزی و امور را ساماندهی کنند،ابتدای شروع زندگی دشوار است،اگر بتوانند تحمل کنند بعد از آن زندگی روی روال خود می افتد و اگر نتوانند به دردسر خواهند افتاد. عاقبت اندیشی در انجام کارها: از امام صادق علیه‏السلام روایت شده است که فرمود: مردی نزد پیامبر آمد و عرض کرد: ای رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله، مرا نصیحت کن و به من اندرزی ده! حضرت فرمود: اگر نصیحت کنم، عمل می‏کنی؟ مرد گفت: آری، ای رسول خدا. دوباره پیامبر فرمود: اگر نصیحت کنم، عمل می‏کنی؟ مرد پاسخ داد: آری؛ و باز پیامبر سخن خویش را تکرار کرد و مرد نیز پاسخ مثبت داد. بدین ترتیب حضرت سه بار سخن خود را تکرار کرد و مرد نیز اعلام آمادگی کرد. پس پیامبر در ادامه فرمود: « فَإِنِّی أوصِیکَ إِذَا أَنْتَ هَمَمْتَ بِأَمْرٍ فَتَدَبَّرْ عَاقِبَتَهُ» من تو را سفارش و نصیحت می‏کنم به اینکه هرگاه تصمیم گرفتی کاری انجام دهی، در عاقبت آن کار بیندیشی، « فَإِنْ یَکُ رُشْدا فَامْضِهِ وَ إِنْ یَکُ غَیّا فَانْتَهِ عَنْهُ » پس اگر عاقبت آن رشد بود (و کاری درست و صحیح بود) انجامش دهی و اگر عاقبت آن گمراهی و تباهی بود، از آن دست بکشی و رهایش کنی (5) . ویژگی های بارز رهبر انقلاب : بهترین مدیری که در این سالهای سال آینده نگری و برنامه ریزی کرد ومسائل پشت پرده را برای مدیران و مسئولین کشوربیان کرد ، شخص مقام معظم رهبری حضرت آیت الله امام خامنه ای مدظله العالی است . اطراف کشور ما پر از ناامنی و آتش است. ببینید این مرد بزرگ با عقل و تجربه و با معرفت و درایت ، دیدبانی ،ژرف نگری در مسائل و با شناخت دشمنان چگونه برنامه ریزی کرده است و این کشور را حفظ کرده است . هر سال برنامه آن سال را در قالب شعار سال معرفی کرده است و به دولتمردان گوشزد کرده است ،تاریخ ثابت کرده است که هر مقدار دولتمردان به این برنامه عمل کردند موفق شدند و هر مقدار به این برنامه عمل نشد مشکلات یکی پس از دیگری پیش آمد .حتی سر سوزنی ایشان کوتاهی نکردند ، هم به ملت و هم به دولت توصیه های لازم را داشتند، از همان روز اول درباره مسائلی که امروز گریبان‌گیر کشور ماست و به خاطر آن تحریم شده ایم، صحبت کردند و راهکار دادند و بارها گفتند که نگاه شما به داخل و توان داخلی باشد و امید به امریکا و کشورهای اروپایی نداشته باشید، دست بر روی زانوی خود را بگذارید و به نیروهای ارزشمند داخلی توجه کنید. اگر بخواهیم درباره شخصیت مقام معظم رهبری و برنامه ریزی ایشان مثال ملموسی بزنیم باید به مسائل دفاعی نگاه کنیم که مستقیماً زیر نظر ایشان است .گرچه آن نیز نیازمند بودجه دولتی است، مدیریت ایشان در جایی که مستقیماً زیر نظرشان است مسائل دفاعی است که ببینید به کجا رسیدیم، در زمان جنگ ما محتاج یک سیم خاردار بودیم، اسلحه های ما ژ۳ و چند تانک چیفتن انگلیسی بود. هواپیماهای f16 بود که دولت موقت آنها را پس داد و فقط چند هواپیمایf14 داشتیم و از موشک و مسائل دیگر هیچ خبری نبود ولی امروز ما در حوزه نظامی و دفاعی پیشرفت های چشمگیری داشته ایم. اینها نشانه آینده‌نگری است اگر انسان در زندگی آینده نگری داشته باشد و با برنامه ریزی و نظم حرکت کند موفق خواهد شد . مقام معظم رهبری یکی از سریع ترین افراد در تند خوانی است و کتاب های زیادی را مطالعه کرده اند. یکی از بزرگان میگفت وقتی ایشان بیمار بودند و در بیمارستان بستری بودند کتاب و مجله های زیادی را در کنار تخت ایشان دیدم گفتم مگر شما فرصت می کنید همه اینها را بخوانید .گفتند من نه تنها اینها را خوانده‌ام بلکه حاشیه هم زدم، اگر کتابی در مورد جنگ نوشته می شود اولین کسی که آن کتاب را می‌خواند مقام معظم رهبری است . حتی کتاب هایی که خارجی ها نوشته اند را مطالعه می کند و از اطلاعات بسیار بالایی برخوردار هستند .رؤسای کشورهای دیگر وقتی به ایران آمدند و با مقام معظم رهبری ملاقات داشتند از اطلاعات بالای ایشان اظهار تعجب کردند، این اطلاعات به خاطر مطالعه زیادی هست که دارند . ایشان حتی در فاصله پهن کردن سفره تا آماده شدن غذا به مطالعه کتاب می پرداختند و کتابهای چند جلدی را در همین فاصله ها مطالعه کردند ،اینها نشانه نظم است وقتی نظم داشته باشید از زمان خود بهترین استفاده را می کنید ولی اگر بی نظم باشید همیشه زمان برای انجام کارها کم می آورید ولی اگر در زندگی نظم داشته باشید، زمان هم زیاد می آورید و از عمر خود بهره می برید. خدایا به حق محمد و آل محمد(ص) رهبر عزیزمان را حفظ بفرما پی نوشت : 1- سوره مبارکه آل عمران آیه 159 2- نهج البلاغه، نامۀ 47 از وصایای امام علی(ع) به امام حسن و امام حسین(ع). 3- غرر الحكم : 1915 . 4- السیره النبویه, ابن هشام, ج 3, ص 63. 5- الکافى، ج 8 ، ص 149 خطبه دوم اَلحَمدُ اللِه رَبِ اِلعالَمینَ الصَلاة وَالَسلامُ عَلی عَبِداللِه وَ رَسُولِهِ وَحَبیبِه وَصَفیهَ وَحافِظِ سِرِه وَمُبَلغِ رِسالاتِه سِیدِنا وَمَولانَا اَبِی القاسِمِ المُصطَفَی مُحَمَدصلی الله علیه وآله وسلّم وَعَلی آله الطَیِبینَ الطاهِرین المَعصُومینَ اَلهُداةِ المَهدیین وَالَلعنَ الدائم عَلَی اَعدائِهِم اَجمَعینَ ِاِلی قِیامِ یَومِ الدین. اُوصیکُم عِبادَالله وَنَفسی بِتَقَوَیَ الله. مناسبت های هفته : جمعه 11شهریور 5 صفر *شهادت حضرت رقیه(س) (61ق) شهادت این دوردانه حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام را خدمت همه شما تسلیت عرض می کنم،حضرت رقیه علیه السلام نشان مظلومیت و حقانیت امام حسین علیه السلام است. شنبه 12 شهریور 6 صفر *سالروز شهادت رئیسعلی دلواری(1294ش) - روز مبارز با استعمار انگلیس رئیسعلی دلواری مرد مبارز با استعمار انگلیس بود که رحمت خدا براین مرد بزرگ باد. یکشنبه 13 شهریور 7 صفر *شهادت امام حسن مجتبی(ع) (50ق) ان شاءالله هفتم ماه صفر که مصادف با شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام است در مساجد و تکایا برای این امام همام عزاداری های باشکوه برگزار شود. سه‌شنبه 15 شهریور 9 صفر *شهادت «عمار یاسر» صحابی بزرگ پیامبر در جنگ صفین (37ق) عمار از صحابه جلیل القدر امیرالمومنین علیه السلام است که تا زنده بود فلش هدایت بود و مردم را به سوی حق ارشاد و راهنمایی می کرد و حقانیت امیرالمومنین را گوشزد می‌کرد شهادت او ضربه بزرگی را به اردوگاه معاویه زد. *وقوع جنگ نهروان بین سپاهیان امام علی(ع) و خوارج (38ق) پنج شنبه 17شهریور 11 صفر *قیام 17 شهریور و کشتار بیرحمانه مردم در میدان شهدای تهران (1357ش) دلايل اهميت اربعين درفرهنگ اسلامي: یکی از مهمترین برنامه هایی که پیش رو داریم بحث زیارت اربعین است که بسیار مهم است . چرا جمهوری اسلامی به زیارت اربعین تا این حد اهمیت می دهد؟ همه شهرهای ایران و عراق در مسیر راهپیمایی اربعین موکب برپا می کنند و هزینه می‌کنند تا به زائران حسینی خدمت کنند. از کشورهای دیگر هم در این راهپیمایی شرکت می کنند. سرّ این کار چیست؟همان‌گونه که زیارت عاشورا یک حدیث قدسی است یک زیارت دیگر داریم به نام زیارت اربعین که چند عبارت از آن را خدمت شما عرض می کنم : امام صادق عليه السّلام که زیارت اربعین را انشاء کردند، فرمودند سیدالشهدا « بَذَلَ مُهجَتَهُ فِیکَ » خون قلب خودش را در راه خداوند داد. « مُهجَتَه » یعنی خون قلب ،گاهی انسان خون بدنش را می دهد، گاهی خون قلبش را می دهد. « حسین بن علی بَذَلَ مُهجَتَهُ فِیکَ »سیدالشهدا آن قدر خیرخواهی کردند که خون قلبش را داد «لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ » تا بندگان خدا را نجات دهد، « مِنَ الجَهالَهِ وَ حِیرَهِ الضَّلالَه» از جهالت و سرگردانى(6) . امام حسین برای رها کردن بندگان خدا از جهل و نادانی قیام کردند. امام حسن عسكري عليه‌السّلام نیز ،زيارت اربعين را علامت مؤمن مي‌داند(7) . زیارت اربعین برای این است که انسان عالم شود و از جهل و گمراهی نجات پیدا کند وتا جهالتی که از سقیفه شروع شد و تا امروز با این همه فتنه ادامه دارد،رها شود. در روایات ما برای زیارت اربعین تاکید بسیار زیادی شده است زیارت اربعین فقط مخصوص شیعیان نیست بلکه اهل سنت و همه دوستداران اهل بیت از سراسر جهان در راهپیمایی اربعین شرکت می کنند، اربعین یک راهپیمایی خودجوش است که هزینه دولتی ندارد . خود مردم با عشق و علاقه به سید و سالار شهیدان هزینه‌های آن را پرداخت میکنند و پیاده روی و سختی های آن را تحمل می کنند تا با زیارت امام حسین علیه السلام علم پیدا کنند و از گمراهی و حیرت و جهل نجات پیدا کند تا حدی اربعین عالم گیر و اثرگذار خواهد شد که وقتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف ظهور پیدا می کنند اولین جمله ای که می گویند این است « أَلا يَا أَهلَ الْعالَم إِنَّ جَدِّيَ الْحُسَين قتل عَطشاناً »(8) همان امام حسین علیه السلامی که به عشق او به پیاده روی اربعین رفته اید جد من است، این قدر نام و یاد امام حسین در دنیا بزرگ پرآوازه می شود که مردم عالم امام حسین علیه السلام را می شناسند این است که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می فرماید: ای اهل عالم حسین جد من است، بنابراین ما وظیفه داریم آن قدر برای اربعین تبلیغ کنیم تا نام امام حسین علیه السلام جهانی شود. پس سرّ اربعین این است که مردم با عدالت و انسانیت و اهل علم شوند و از جهالت و گمراهی نجات پیدا کنند. این یکی از خواص اربعین است ، اربعین گره گشایی میکند و دست ما را می‌گیرد و هدایت گری دارد. از فرقه های مختلف اسلامی در این راهپیمایی شرکت می کنند حتی مسیحیان و زرتشتیان هندوها و ارمنی ها هم در این راهپیمایی شرکت می‌کنند و موکب می‌زنند که نشان از اهمیت بالایی زیارت اربعین دارد. آمریکا و اروپا محتاج توافق : دولت در بحث برجام نیز مشغول مذاکره است ، آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها محتاج مذاکره هستند دولت ما نیز این را درک کرده است، اروپایی‌ها به گاز و سوخت ما نیاز دارند، با قطع ارسال سوخت از روسیه، آلمان به شدت با کمبود سوخت روبرو است و آلمانی ها به سمت استفاده از سوخت های فسیلی روی آوردند و هیزم جمع آوری می کنند. چندین سال قبل مقام معظم رهبری فرمودند: ایران هم میتواند اروپا را تحریم کند جمله عجیبی به نظر می آمد چون بیشترین حجم گاز جهان در اختیار ایران قرار دارد و اروپایی ها به این گاز احتیاج دارند بنابراین ما می توانیم آنها را تحریم کنیم. این دولت نباید مانند دولت قبل به غربی‌ها باج بدهد ، وقتی رهبر انقلاب حرف اعتماد سازی میزند سخن درستی است چون آمریکایی ها قابل اعتماد نیستند. اینکه قراردادی بسته شود و دولت بعدی امریکا زیر آن بزند، توافق ارزشی ندارد . ان شاءالله هم رفع تحریم شویم و همین اینکه دولت با تکیه بر جوانان و توانمندی آنها امورات کشور را انجام دهد. ان شاءالله در شهر ما نیز مدیران و مسئولین همت کنندو برای جوانان ایجاد اشتغال کند تا آنان بتوانند زندگی آبرومندی برای خود تشکیل دهند. خدایا به حق محمد و آل محمد(ص) عاقبت همه ما را ختم بخیر بگردان پی نوشت: 6- مفاتیح الجنان ، زیارت أربعین 7- إقبال الأعمال، ج 3، ص 100 8- إلزام الناصب، ج‏۲، ص۲۳۳